{ "title": "Bademcik Aft", "image": "https://www.aft.gen.tr/images/bademcik-aft.jpg", "date": "21.01.2024 06:47:17", "author": "orhan alem", "article": [ { "article": "
Bademcik aft, enfeksiyon esnasında ya da sonrasında gelişebilmektedir. İltihabın bademcik dokusundan dışarı taşarak, öncelikle çevre dokuya yayılarak irin oluşturması ve sonra ise zaman içerisinde apseleşmesidir. Başka bir deyişle bademcik kapsülü ile bunu çevreleyen adaleler içinde gelişen apsedir.

Küçük beyaz pamukçuk şeklinde çıkan yaralar aft olarak isimlendirilir. Daha çok dil, dudak, damak ve yanakların iç bölümünde görülebilen aft boğaz kısmında de meydana gelebilmektedir. Dil, ağız ya da boğazda meydana gelen aft, bireyin günlük yaşamını negatif etkiler. Kuvvetli ağrı, acı ve sancı hissedilmesine neden olabilmektedir. Aft oluşmadan birkaç gün öncelikle çıkacağı alanda kaşıntı ve kızarıklık hissedilir. Birkaç günün ardında ise ortası beyaz ve çevreyi kırmızı az çukurlu yara haline dönüşür. Bireyin kuvvetli ağrılar hissetmesine yol açar.

Belirtileri ve bulguları

Bademcikte aft oluşması başlamasından sonra, süratle gelişen yutma zorluğu, kulağa vuran kuvvetli ağrı, ağzı açmada ileri derecede kısıtlılık (Trismus) tipik yakınmalardır. Bununla birlikte seste kalınlaşma ve kabalaşma, kuvvetli ağrıdan ötürü ağız yolu ile besin alamama, başın apse meydana gelen tarafa gerçek eğilmesi, baş hareketleri ile ağrının çoğalması, yutkunamama neticesi ağız yolu ile devamlı salya akması, ağız kokusu, boyunda ağrılı lenf bezi şişmesi, 39-40 dereceye varan ateş, evrensel vaziyetin süratle kötüleşmesi, gittikçe yükselen solunum yolları tıkanıklığı yakınmaları da olabilmektedir.

Bademcik iltihaplanması olan bir hastada bu şikâyetlerden birinin ya da birkaçının başlaması peritonsiller apseye işaret edebileceğinden, hasta antibiyotik rehabilitasyonu almakta olsa bile anında bir Kulak-Burun-Boğaz hekimine başvurmalıdır. Sık sık tek taraflı oluşur, ender olarak 2 taraflı olabilmektedir. Boğaz muayenesinde; şayet trismusa nazaran ağız açılabilirse, bademcikte, bademciği çevreleyen üst harici taraflardaki dokularda ve bunun için komşu dokularda (Minik dil ve bunun için ve bademciğe komşu dokularda) kızarıklık, şişlik ve ortada üstelik gerçek itilme ve bu bölgelerde çok hassaslık tipiktir. Boyunda dokunmakla ağrıyan hassas lenf bezleri ele gelebilir. Kulak-Burun-Boğaz doktoru aracılığıyla hastanın yakıntıları ve kontrol belirtilerine dayanılarak konur. Aftların oluşmasının çok fazla sebebi bulunur. Aft rehabilitasyonu neden meydana gelen etkene yönelik değişim gösterir. Birtakım vakit aftlar immün sistemiyle alakalı meydana gelen behçet hastalığının belirtisi olabilmektedir. Fakat bunlar tek başına behçet hastalığının belirtisi olarak değerlendirilemez. Ağızda devamlı meydana gelen aftlar, cinsel uzuv ve etrafında yaralar, damarlarda ve popüler iltihaplanma, kanda çok miktarda pıhtılaşma vaziyetleri behçet hastalığının belirtileridir.

Tedavisi

Tedavide bütün apseler benzeri bunda da apse boşaltılır ve damardan antibiyotik rehabilitasyonu uygulanır. Bir Kulak-Burun-Boğaz kontrol koltuğunda yapılabilen aft apsesi boşaltılması işlemi hastanın yaşına yönelik ameliyathane koşullarında anestezi ile hasta uyutularak yapılabilmektedir. Aftın neden olduğu apse boşaltılır sonra hasta hastaneye yatırılarak fazla doz damar yolu ile antibiyotik, ağrı kesici, ateş düşürücü ilaç, bol sıvı/akışkan ve sulu rejim, rehabilitasyonu verilir. Bununla birlikte peritonsiller apse geçiren kişilerde bademcik alınması operasyonu da (Tonsillektomi) yapılmalıdır. Bu anında yapılabileceği benzeri hastanın vaziyetinde düzelme olduktan 6 hafta sonrasında da yapılabilmektedir. Zira bu olgularda bademcik alınması operasyonu yapılmazsa peritonsiller apse tekrarlama ihtimali yüksektir. Peritonsiller apseden korunmak için kişide boğaz ağrısı yepyeni başladığında vakit kaybedilmeden bir Kulak-Burun-Boğaz hekimine başvurup bir an öncelikle doktorun önerdiği antibiyotik rehabilitasyonuna başlanmalı, istirahat ve bol sıvı/akışkan alımına dikkat edilmelidir. Fakat bütün bu tedbirlere ve antibiyotik rehabilitasyonuna nazaran peritonsiller apse gelişebileceği unutulmamalıdır ve konunun en başında anlatılan şikâyetler olduğunda anında doktora müracaat edilmelidir.
" } ] }