Hamilelik sırasında ağız içinde sıkça görülen aft, genellikle yanak ve dudak mukozasında, dilin üstünde, damakta ve diş eti üzerinde ortaya çıkan, sarı-kırmızı renkli ve oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır. Toplumun %18-20’si aft problemi ile karşı karşıyadır. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Aft genellikle tek olarak ortaya çıksa da, aynı anda birçok alanda görülebilir.

Aftın oluş nedenini kesinleştirmek amacıyla çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Ancak aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör saptanmasına rağmen, oluşum sebebi tam anlamıyla belirlenememiştir. Bu sebeple, aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörleri belirtmek olasıdır.

Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi birçok sağlık sorununun sebepleri arasında yer alan stres, aft oluşumunun en ciddi nedenlerinden biridir. Gebelerde premenstural gerginlik (adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir.

Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler, aft oluşumunu hızlandıran ciddi etmenler arasında sayılmaktadır. Bunların yanında bazı bünyeler için alerjik olabilen siyah buğday, çavdar, arpa, çikolata, soya, kabuklu deniz canlıları, fındık, domates, patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyecekler de aft oluşumunu hızlandırır.

Yanak, dudak ısırma ve dilin sert yiyecekler ile tahrişi, sert diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan protezler, aft oluşumuna neden olabilir.

Diş macunlarının köpük yapıcı olarak yapılarında bulunan "sodyum lauryl sulfate" (SLS) maddesi, mukoza hücresinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır. SLS, aft oluşumu açısından doğrudan etkili bir maddedir. Özellikle aft problemi olan bireyler için daha az oranda (%1.25) SLS içeren diş macunları üretilmektedir. (Tom's of Maine Natural Toothpaste, Ağızdan-B Sensitive Fluoride Toothpaste.)

Retinit, genital ülser, konjunktivit, lökositoz gibi birçok sistemik bulgu yanında ağız içinde tekrarlayan aftlarla kendini gösteren bir hastalıktır. Birçok malign ve otoimmün hastalıklarla birlikte de tekrarlayan aftlar görülebilmektedir.

B12 vitamini ve demir eksikliği, sigara içme ve tütün çiğneme gibi alışkanlıkların da aft oluşumuna katkıda bulunduğu bilinmektedir. Piyojenik granüloma, ağız içinde en çok diş etinde ve dudakta görülür. Gebelik ve doğum kontrol hapları kullananlarda oluşan hormonal değişikliklere bağlı formuna granüloma gravidarum (gingivanın gebelik tümörü) denir. Genellikle kırmızı mor renkte, üzeri ülserli, kanamalı ve yaklaşık 1 cm boyutlarında lezyonlardır. Genellikle gebeliğin 3. ayından sonraki dönemlerinde oluşur. Aftlar ve aftöz ülserlerle, ağız içinde yara ve uçuk (herpes) gibi diğer lezyonlarla, travmatik ülserlerle ayırt edilmesi gereklidir. Piyojenik granüloma oluşumunda etkili faktörler arasında ağız ve diş bakımının yetersizliği, ağız içinde yabancı maddeler, diş taşları, gebelik ve diğer hormonal değişiklikler sayılabilir.

Hamilelik sırasında piyojenik granülom genellikle izlenir ve doğum sonrası büyük oranda kendi kendine iyileşir. Ancak, aşırı kanamaya veya hastanın beslenememesine neden olabilecek lezyonlar cerrahi müdahale gerektirebilir. Bazı durumlarda, malignite gibi diğer patolojilerden ayırt etmek amacıyla cerrahi müdahale ve patolojik analiz gerekebilir. Genellikle gebelik sırasında cerrahi müdahale tercih edilmez, çünkü gebelik sırasında yapılan operasyonlarda nüks daha sık gelişir. Hamilelik sonrası yapılan operasyonlarda ise nüks oranı daha düşüktür.